( شناخت نظریه ها در تدریس )

تدریس عبارت است از تعامل یا رفتار متقابل معلم و شاگرد، بر اساس طرحی منظم و هر معلم، برای ایجاد تفسیر در رفتار شاگرد، در فرایند تدریس، نکته مهم این است که معلم مشخص کند چه باید یاد گرفته شود تا براساس آن محتوای آموزشی وفعالیت های متناسب با درک و فهم شاگردان فراهم گردد.

طــــرح یک نظــــریه تدریس هماهنگ

ابعاد مختلف این نظریه را می توان از طریق یک جدول دو بعدی توصیف کرد که یک بعد آن نشان دهنده نوع مطالعات علمی به کار برده شده است و به سه دسته تحقیقات توصیفی، تجویزی، و معیاری تقسیم می شود و بعد دوم آن مربوط به اهداف تدریس و شیوه های تدریس است و می توان آنرا به پرسش «چگونه» تقسیم کرد.


تحقیقـــــات تـــــوصیفی (Deive) :

اینگونه تحقیقات نه تنها به توصیف و تشریح یک بخش از واقعیات می پردازد ، بلکه به توضیح و تبیین آن نیز اشاره و توجه دارند. مطالعات توصیفی، مطالعاتی هستند که به دنبال هست ها می باشند. یعنی قوانین موجود در طبیعت را کشف می کند. تحقیقات مربوط به امور تجربی، تحلیلی، از نوع مطالعات توصیفی، هستند. ( روان شناسی تربیتی ).


تحقیقات معیــاری (Normative) :

مطالعاتی که هدفش استقراء و تحقیق هدف های و معیاری اخلاقی باشد ر ا گویند. بررسی موضوعات معیاری در هدایت تعلیم وتربیت به سوی ارزش های عالی لازم و ضروری است. مانند مطالعات فلسفه و تعلیم و تربیت که مسایل معیاری و ارزش ها را مورد رسیدگی و مطالعه قرار می دهد.


تحقیقــــات تجــــویزی:

تحقیقاتی که بین مطالعات معیاری و مطالعات توصیفی به منظور حل مسایل مهم وعلمی ارتباط برقرار می کند در« تحقیقات تجویزی» نام دارد. مانند دانش کاربردی ، تکنولوژی و دانش طراحی که از مقوله های مطالعات تجویزی اند. برنامه درسی جزو تحقیقات تجویزی است . روش تدریس نیز جزو مطالعات تجویزی است . یعنی برای همه افراد نمی توان یک روش معین تعریف کرد و اگر کسی این کار را انجام دهد با مفاهیم آموزشی بیگانه است


کنشهـــــــای تدریســــی :

در عمل تدریس با توجه به ویژگی های فراگیران ،کنش های معین وجود دارد . در این قسمت، 6 عامل که در تدریس باید مورد توجه قرار گیرند، به اجمال بررسی می شوند:


1- انگیــــــزش:

وجود محرک برای یادگیری از نکات بسیار مهم در جریان یادگیری است. اگر شاگرد برای یادگیری کم انگیزه باشد به زحمت مطلبی را یاد خواهد گرفت.


2- اطــــلاعـــــات :

یکی از هدفهای تدریس، واداشتن شاگرد به کسب اطلاعات است. شاگرد برای دریافت اطلاعات باید آمادگی لازم را دارا باشد و شاگرد باید بتواند میان اطلاعات قبلی و اطلاعات جدید ارتباطی منطقی برقرار سازد.



3- به جــــریان انداختن اطلاعات ( پــــردازش داده ها):

برای این کار باید اطلاعات به دست آمده در سه مسیر جریان پیدا کند:

- تمام اطلاعات به دست آمده باید روشن و آشکار باشد.

- شاگرد باید قادر به تجزیه اطلاعات جدید به قمست های کوچکتر، ترکیب این قسمت ها با یکدیگر و نیز بازسازی اطلاعات اصلی و اولیه باشد.

- شاگرد باید از طریق مقایسه قسمت های کوچکتر باهم، نسبت به ساخت و ترکیب اطلاعات جدید بینش و شناخت پیدا کند.

4- ذخیــــره سازی و اصــــلاح مجدد:

برخی از اطلاعات ذخیره شده ممکن است برای استفاده مجدد مورد ارزیابی قرار گیرد. ساخت جدید حاصل از اطلاعات، از به هم پیوستن و ترکیب اطلاعات ذخیره شده پیشین با اطلاعات جدید حاصل می شود.

5- انتقــــال اطلاعات:

شاگردان باید قادر باشند آن چه را آموخته اند به موارد و مسایل جدید انتقال دهند.

6- کنتــــــرل هــــــدایت :

در تدریس، باید شاگردان را به گونه ای مطلوب راهنمایی و هدایت کرد.


" کنشهای تدریس در برانگیختن فرد به مطالعه، در طراحی آموزشی، در انتخاب روش وشیوه های تدریس استفاده کرد. بدون کنشهای تدریس، امکان یادگیری در مدرسه وجود نخواهد داشت. "